Są spore szanse, że unikalny w skali kraju barokowy zespół architektoniczno-urbanistyczno-przestrzenny Nowego Wiśnicza zostanie uznany za Pomnik Historii. Wniosek wiśnickiego samorządu przeszedł już całą procedurę, teraz czeka na akceptację prezydenta. Byłby to drugi Pomnik Historii na terenie powiatu bocheńskiego. Od 2000 roku jest nim już Kopalnia Soli w Bochni.
O uznanie za Pomnik Historii krajobrazu Nowego Wiśnicza ukształtowanego w XVII wieku samorząd miasta zabiega o trzech lat.
Przygotowana została w tym celu pełna dokumentacja historyczna, która za pośrednictwem Małopolskiego Konserwatora Zabytków trafiła do Ministra Kultury. Tam wniosek został pozytywnie zaopiniowany. Ostateczną decyzję w tej sprawie ma podjąć prezydenta Andrzej Duda.
– Bardzo zależy nam, aby ten wyjątkowy krajobraz ukazujący staropolską hierarchię stworzony przez trzy bardzo charakterystyczne budowle (klasztor na najwyższym wzniesieniu, rezydencja zamkowa poniżej oraz kościół) umiejscowione w wierzchołkach równobocznego trójkąta został uznany za Pomnik Historii – mówi Małgorzata Więckowska, burmistrz Nowego Wiśnicza.
Samorząd Wiśnicza od wielu lat stara się, aby ten układ nie został w żaden sposób zachwiany. W związku z tym dba o odpowiednie zapisy w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, ale także o stałą współpracę ze służbami konserwatorskimi.
Pomnik historii – status pomnika historii ustanawiany jest w drodze rozporządzenia przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Przyznawany jest zabytkom o szczególnej wartości historycznej, naukowej i artystycznej, utrwalonym w powszechnej świadomości i mającym duże znaczenie dla dziedzictwa kulturalnego Polski. Lista pomników historii jest otwarta. Zawiera obiekty i obszary reprezentujące najwybitniejszą grupę zabytków, odzwierciedlającą bogactwo i różnorodność dziedzictwa kulturowego w Polsce. Należą do nich oprócz pojedynczych obiektów także zespoły staromiejskie, komponowane krajobrazy kulturowe, dzieła budownictwa obronnego, pola bitewne, kanały, zespoły budowlane czy zespoły klasztorne.
W tej chwili na liście Pomników Historii jest 105 obiektów.