Marzy Ci się zawód, do którego wykonywania konieczne jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji i wiedzy? Najczęściej zdobędziesz je na studiach wyższych. Aby jednak się na nie dostać, konieczne są dobre wyniki z matury z określonych w wymaganiach uniwersytetów przedmiotów. Co warto wiedzieć przed podjęciem decyzji, by dokonać ich dobrego wyboru? Oto przewodnik, który Ci w tym pomoże!
Które przedmioty są obowiązkowe?
Na maturze należy zdać trzy przedmioty obowiązkowe, zdawane na poziomie podstawowym oraz jeden na poziomie rozszerzonym. Na egzamin składa się część pisemna oraz ustna. W przypadku tej pierwszej, przedmioty obowiązkowe to:
- język polski (podstawa),
- matematyka (podstawa),
- język obcy nowożytny (podstawa, do wyboru: angielski, niemiecki, rosyjski, francuski, hiszpański, włoski) lub język mniejszości narodowej (podstawa, dotyczy osób z wykładowym językiem mniejszości narodowej).
Jeśli chodzi o egzamin ustny, musisz podejść do egzaminów z:
- języka polskiego (bez określonego poziomu),
- wybrany język obcy nowożytny/mniejszości narodowej (bez określonego poziomu).
W przypadku obowiązkowego przedmiotu dodatkowego musi być on zdawany wyłącznie na poziomie rozszerzonym. Jego wybór nie jest narzucony z góry, dlatego też można wybrać go samodzielnie. Co więcej, możesz zdecydować się na kilka przedmiotów – maksymalnie sześć.
Które przedmioty można wybrać jako dodatkowe?
Lista dodatkowych przedmiotów jest całkiem długa. Niektóre z nich są bardzo popularne wśród uczniów, niektóre z kolei wybierane niezwykle rzadko, np. przez jednego ucznia w szkole. Niezależnie od tego, ile osób zdecyduje się na zdawanie danego przedmiotu, musi się on odbyć, więc nie przejmuj się, jeśli nikt inny nie wybierze np. języka łacińskiego i kultury antycznej.
Przedmioty dodatkowe na poziomie rozszerzonym, które można zdawać na maturze, to:
- biologia,
- chemia,
- filozofia,
- fizyka,
- geografia,
- historia,
- historia muzyki,
- historia sztuki,
- informatyka,
- język łaciński i kultura antyczna,
- język mniejszości etnicznej (język łemkowski),
- język mniejszości narodowej (białoruski, litewski, niemiecki, ukraiński),
- język obcy nowożytny (angielski, francuski, hiszpański, niemiecki, rosyjski, włoski),
- język polski,
- język regionalny (język kaszubski),
- matematyka,
- wiedza o społeczeństwie.
Jak wybrać dodatkowe przedmioty do zdawania na maturze?
Wybór dodatkowych przedmiotów na poziomie rozszerzonym najczęściej zależy od studiów, na które chcesz się dostać. Jeśli już przed pójściem do liceum masz określoną ścieżkę zawodową, którą chcesz podążać, to z pewnością postawiłeś na klasę o przydatnym dla Ciebie profilu.
Niezależnie od tego, czy jest to humanistyczna, matematyczna czy informatyczna – na pewno godzin niektórych przedmiotów masz więcej i dzięki temu łatwiej będzie Ci przygotować się do matury. Szczególnie że do takich klas polecane są nieco bardziej rozbudowane podręczniki, np. do historii wybierane są między innymi „Ślady czasu”.
Nie w każdym wypadku wybór może być tak oczywisty i jasno określony. Być może nadal nie wiesz, co dokładnie chcesz robić po maturze. Warto w takim wypadku zadać sobie kilka pytań:
- Co lubisz robić – w szkole, jak i w wolnym czasie? Co sprawia Ci przyjemność, a co nie?
- Jak widzisz siebie za 10 lat i co sprawiłoby Ci satysfakcję, gdybyś miał to robić na co dzień?
- Jakie są Twoje mocne i słabe strony, co przychodzi Ci łatwo, a co z trudnością?
- Jakie są możliwości na rynku pracy? Poczytaj, jakie kierunki są teraz perspektywistyczne i czy któryś z nich nie odpowiadałby Twoim zainteresowaniom.
Warto wybrać się też do doradcy zawodowego, pedagoga w szkole lub specjalistycznej poradni. Specjaliści pomogą Ci, na podstawie rozmowy, jak i testów, wybrać dobry zawód dla Ciebie, a do tego podpowiedzą Ci, jakie w takim wypadku zdawać przedmioty na maturze.
Pamiętaj też, że wybór przedmiotów na maturze nie jest decyzją, która odbije się na całym Twoim życiu. W każdym momencie możesz zmienić wybrany kierunek i starać się być elastycznym. Nie wywieraj zatem na sobie presji i przede wszystkim zadbaj o swoje zdrowie i samopoczucie. Odpowiedzi niekiedy przychodzą same!