W Pałacu Prezydenckim z udziałem Prezydenta RP i Pierwszej Damy odbyła się uroczystość wręczenia okolicznościowych tablic gospodarzom obiektów wpisanych na listę Pomników Historii.
– Ta uroczystość dopełnia pięknego dzieła. Dziękuję Państwu za to, że dbacie o niezwykłe świadectwa naszej historii i tradycji. Dzięki Waszej pieczy nad tymi obiektami, one są dzisiaj wspaniałym źródłem wiedzy – podkreślił Andrzej Duda, wręczając okolicznościowe tablice zarządcom i opiekunom obiektów. – Lista Pomników Historii to wyjątkowy status, który podnosi zabytki na piedestał i zapewnia im szczególną ochronę – dodawał.
W spotkaniu zorganizowanym w Pałacu Prezydenckim oprócz burmistrz Małgorzaty Więckowskiej uczestniczyła delegacja Gminy Nowy Wiśnicz: Przewodniczący Rady Miejskiej Marcin Korta, Zastępca Burmistrza Regina Wielgus, Dyrektor Muzeum Ziemi Wiśnickiej Piotr Pyziak oraz Dyrektor Zakładu Karnego w Nowym Wiśniczu ppłk Paweł Jastrzębski. Nie zabrakło również prof. Zbigniewa Myczkowskiego oraz dr Andrzeja Siwka, którzy wspierali nas w procesie ubiegania się o ten zacny tytuł.
Obecni byli także inni gospodarze obiektów wpisanych na listę Pomnika Historii. Ten prestiżowy tytuł otrzymał „Nowy Wiśnicz – zespół architektoniczno-krajobrazowy. Pamiątka czasów świetności siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej. Miasto, zamek i klasztor tworzą kompozycyjną całość z zachowaniem historycznego układu przestrzennego.”
Wśród obiektów uhonorowanych tablicami znajdują się:
- Sulejówek – Milusin, zespół domu Marszałka Józefa Piłsudskiego. Jest darem i wyrazem wdzięczności żołnierza polskiego dla Józefa Piłsudskiego, jednego z ojców polskiej niepodległości. Zapadały w nim decyzje kluczowe dla dziejów Polski.
zespoły pałacowo i zamkowo parkowe w Pszczynie, Puławach, Rogalinie, dokumentujące życie polskich wybitnych rodów i ich ambicje. Stanowią symbole niepodległości, suwerenności i trwałości narodu polskiego:
- Pszczyna – zespół zamkowo-parkowy. Jeden z najlepiej zachowanych zespołów rezydencjonalnych w Polsce. Architektura, wystrój i wyposażenie ilustrują historię magnackiej rezydencji wznoszonej w miejscu obronnego zamku.
- Puławy – zespół pałacowo-parkowy. Siedziba rodu Czartoryskich. W XIX w. w pawilonach Świątynia Sybilli i Domek Gotycki założono pierwsze w Polsce muzeum. Stylizowany na „ogród wolności” park wyraża umiłowanie ojczystego krajobrazu.
- Rogalin –zespół pałacowo-parkowy powiększony w 2020 r. o obszar dawnego majątku ziemskiego. Pałac w Rogalinie – dom rodzinny wielkiego Polaka i patrioty – Edwarda Raczyńskiego– zawodowego dyplomaty, męża stanu, a wreszcie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (na uchodźstwie). Swój dom rodzinny – pałac w Rogalinie i otaczający go słynny starymi dębami majątek oraz wspaniałe zbiory sztuki przekazał utworzonej przez siebie Fundacji Raczyńskich, a za jej pośrednictwem Narodowi Polskiemu. Obecny wpis jest rozszerzeniem wpisu Pałacu w Rogalinie (2018) o obszar majątku (2020)
ośrodki sakralne w Czerwińsku, Orawce i Staniątkach:
- Czerwińsk nad Wisłą – dawne opactwo kanoników regularnych, które świadczy o trwaniu istotnej dla polskiego dziedzictwa kultury materialnej i niematerialnej. Historyczny krajobraz kulturowy założenia klasztornego, z przykładami romańskiej rzeźby i malarstwa monumentalnego harmonijnie dominuje w otoczeniu.
- Orawka – kościół pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela. Dokument kultury polskiej części Górnej Orawy. Jedyny zachowany w tym regionie drewniany kościół ilustruje przenikanie się wpływów polsko-węgierskich i tradycji na ziemiach pogranicza.
- Staniątki – opactwo św. Wojciecha Mniszek Benedyktynek – najstarszy w kraju klasztor benedyktynek o ośmiuset letniej ciągłości funkcjonowania. Unikatowy dokument rozwoju architektury gotyckiej oraz barokowej z wyjątkowo cennymi dziełami sztuki.
całe zespoły miejskie z ich krajobrazem w Nowym Wiśniczu i Tykocinie:
- Nowy Wiśnicz – zespół architektoniczno-krajobrazowy. Pamiątka czasów świetności siedemnastowiecznej Rzeczypospolitej. Miasto, zamek i klasztor tworzą kompozycyjną całość z zachowaniem historycznego układu przestrzennego.
- Tykocin – historyczny zespół miasta, który zachowuje niemal bez zmian dawny układ przestrzenny. Zabytki sakralne oraz zabudowa mieszkalna dokumentują dziedzictwo chrześcijańskich i żydowskich środowisk wyznaniowych.
oraz zabytkowa kopalnia w Zabrzu – ilustrująca rozwój górnictwa węgla kamiennego na Górnym Śląsku:
- Zabrze – zabytkowe kopalnie – ważne świadectwo dziedzictwa przemysłowego, dziejów kluczowej gałęzi przemysłu górnośląskiego. W skład zespołu wchodzą kopalnia Królowa Luiza, Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna oraz kopalnia Guido.
Uznanie za Pomnik Historii oznacza nadanie danemu zabytkowi lub parkowi kulturowemu szczególnej rangi ze względu na jego wartość dla kultury narodowej. Dotychczas Prezydent RP Andrzej Duda nadał tytuł Pomników Historii 54 obiektom zabytkowym.
Fot. UM w Nowym Wiśniczu
